การจัดทำกฎหมายด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

การดำเนินงานที่ผ่านมา

1. คณะกรรมการนโยบายการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งชาติ ในการประชุมครั้งที่ 1/2562 เมื่อวันที่ 5 กันยายน 2562 ได้มีมติเห็นชอบให้จัดตั้งคณะอนุกรรมการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศด้านกฎหมาย
   เพื่อสนับสนุนการบริหารราชการแผ่นดินในการขับเคลื่อนนโยบายและให้ข้อเสนอแนะทางวิชาการในประเด็นทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินงานด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
2. สผ. ได้ดำเนินการจัดทำ (ร่าง) พระราชบัญญัติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พ.ศ. …. ที่มีความสอดคล้องตามนัยของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 ภายใต้พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562 โดยได้ดำเนินการรับฟังความคิดเห็นของร่างกฎหมายตลอดช่วงเดือนกันยายน – ตุลาคม 2564 รวมทั้งการสัมภาษณ์และเปิดโอกาสให้ผู้มีส่วนได้เสียทั้งจากหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน ภาคการศึกษา ตลอดจนผู้สนใจแสดงความคิดเห็นต่อกฎหมายผ่านระบบสารสนเทศของ สผ. พร้อมทั้งดำเนินการคู่ขนาน ลงพื้นที่จัดประชุมเพื่อรับฟังความคิดเห็นสาธารณะทั่วประเทศ พร้อมทั้งได้รวบรวมความคิดเห็นที่มีต่อร่างกฎหมายจากผู้ตอบแบบสอบถามและให้สัมภาษณ์ รวมทั้งผู้เข้าร่วมประชุมใน 5 ภูมิภาคทั่วประเทศ (ภาคกลาง ณ กรุงเทพมหานคร ภาคเหนือ ณ จังหวัดเชียงใหม่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ณ จังหวัดขอนแก่น ภาคใต้ ณ จังหวัดนครศรีธรรมราช ภาคตะวันออก ณ จังหวัดชลบุรี) เพื่อนำมาปรับปรุงร่างกฎหมายให้เป็น “(ร่าง) พระราชบัญญัติการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พ.ศ. …. (ฉบับผ่านการรับฟังความคิดเห็นสาธารณะ)” พร้อมทั้งวิเคราะห์แนวทางจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมาย
3. คณะอนุกรรมการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศด้านกฎหมาย รับทราบผลการรับฟังความคิดเห็นสาธารณะ และเห็นชอบในหลักการปรับปรุง (ร่าง) พระราชบัญญัติฯ ตามที่ สผ. เสนอ
4. คณะอนุกรรมการการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศด้านกฎหมาย ได้เห็นชอบต่อ “(ร่าง) พระราชบัญญัติการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พ.ศ. …. (ฉบับผ่านการรับฟังความคิดเห็นสาธารณะ)” และมอบหมายให้ สผ. นำเสนอเรื่องเข้าสู่การพิจารณาของคณะกรรมการพัฒนากฎหมาย กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และคณะกรรมการนโยบายการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งชาติต่อไป
5. คณะกรรมการพัฒนากฎหมาย กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ได้เห็นชอบในหลักการของ “(ร่าง) พระราชบัญญัติการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พ.ศ. …. (ฉบับผ่านการรับฟังความคิดเห็นสาธารณะ)” และมอบหมายให้ สผ. ปรับปรุง (ร่าง) พระราชบัญญัติฯ ตามข้อคิดเห็นของคณะกรรมการพัฒนากฎหมายฯ ก่อนนำเสนอเรื่องเข้าสู่การพิจารณาของคณะกรรมการนโยบายการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งชาติ
6. คณะกรรมการนโยบายการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งชาติ เห็นชอบต่อ (ร่าง) พระราชบัญญัติการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พ.ศ. …. และให้ สผ. รับข้อคิดเห็นจากคณะกรรมการนโยบายการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งชาติไปพิจารณาปรับปรุง (ร่าง) พระราชบัญญัติฯ และนำเสนอต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบก่อนเสนอเข้าสู่การพิจารณาในกระบวนการนิติบัญญัติตามลำดับต่อไป
7. สผ. เสนอ (ร่าง) พระราชบัญญัติฯ ให้สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี (สลค.) นำเรื่องเข้าสู่กระบวนการพิจารณาของคณะรัฐมนตรีตามขั้นตอน โดย สลค. มีความเห็นให้ปรับปรุงรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมายของ (ร่าง) พระราชบัญญัติฯ และส่งรายงานฉบับปรับปรุงให้คณะรัฐมนตรีพิจารณาต่อไป

การดำเนินงานในปัจจุบัน

1. ปัจจุบัน สผ. อยู่ระหว่างปรับปรุงรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมายของ (ร่าง) พระราชบัญญัติฯ
2. สผ. อยู่ระหว่างดำเนินการปรับปรุง (ร่าง) พระราชบัญญัติฯ และกฎหมายลำดับรอง ให้สอดคล้องกับเป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอน พ.ศ. 2573 (ค.ศ. 2030) และการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ ภายในปี พ.ศ. 2608 (ค.ศ. 2065) โดยอยู่ระหว่างดำเนินการศึกษากลไกและมาตรการที่เหมาะสม เช่น การออกแบบ จัดเก็บ รวบรวมข้อมูลก๊าซเรือนกระจกของประเทศ การศึกษาการกำหนดราคาคาร์บอนที่มีการซื้อขายภายในและระหว่างประเทศ การศึกษาวิเคราะห์เหตุผลและผลกระทบของกลไกใน (ร่าง) พระราชบัญญัติฯ รวมถึงระบบคณะกรรมการและอนุญาต การวิเคราะห์มาตรการและกลไกในปัจจุบัน รวมถึงการวิเคราะห์มาตรการทางเลือกที่จะช่วยแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสนับสนุนการดำเนินงานตามแผนและนโยบายของประเทศ โดยไม่สร้างภาระในการประกอบธุรกิจของภาคเอกชน และจะมีการปรึกษาหารือกับภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ ยังอยู่ระหว่างการปรับปรุงกระบวนการของกองทุนสิ่งแวดล้อมให้สามารถรับเงินจากกองทุนระหว่างประเทศเพื่อให้สนับสนุนโครงการด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในประเทศ สำหรับประเด็นความเห็นอื่นๆ ตามข้อเสนอเชิงหลักการ สผ. จะนำมาศึกษาและปรับปรุง (ร่าง) พระราชบัญญัติฯ ดังกล่าวต่อไป และจะเชิญผู้มีส่วนได้เสียที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน รวมถึงสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา มาร่วมกันพิจารณาและจัดทำ (ร่าง) พระราชบัญญัติฯ ที่ตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนและสอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาที่ยั่งยืนต่อไป